ALACAĞIM VAR, DAVA AÇTIM AMA ZARARIM KARŞILANMADI ?

Munzam zarar nedir ?

Munzam zarar, bedelin ödenmemesi nedeniyle alacaklının temerrüt faiziyle karsilanamayan, diğer bir deyişle temerrüt faizini aşan zararıdır.

En çok ne zaman gündeme gelir ?

En çok enflasyonun yüksek olduğu ülkelerde, örneğin bir ülkede yıllık yasal faiz yüzde 9 iken yıllık enflasyon oranı yüzde 85 olduğu bir durumda aradaki fark olan yüzde 76 tutar munzam zarardır.

Normalde asıl alacak + yasal faiz oranının talep edilmesiyle son bulacak bir alacak davası, kazanılsa bile alacaklisini memnun edememektedir. Zira aradaki fark olan yüzde 76 tutar şayet munzam zarar talep edilmez ise havada kalmaktadır.

İşte munzam zarar bu yüzde 76 aşkın zararın, alacaklı tarafından tahsil edilebilmesine yarar.

Peki munzam zarar her durumda talep edilebilir mi ?

Yargitay bu konuda önceden daha katı kararlar vermekteydi. 

Munzam zararı talep eden kisi hem enflasyonu ispat edecek, bu yetmezmiş gibi bir de ayrica ve açıkça somut bir zarara uğradığını ispat etmekle mükellefti.

Dolayısıyla alacaklinin 2 şeyi ispat etmesi gerekiyordu. Enflasyonun olmasi ispat için yeterli degildi. Hem de bu enflasyondan dolayi somut olarak şu şu zarara uğradığını ispat etmesi temel sart olarak öne sürülüyordu.

Bu sebeple munzam zarar her koşulda alacakliya verilmiyor idi.

Ancak son karar, yargı alanında bir umut ışığı oluşturmuştur.

Anayasa mahkemesi, alacaklının ayrica ve acikca somut bir zarara uğradığının ispat edilememesi nedeniyle reddedilen munzam zarar talebinde, tek başına enflasyon munzam zarar ispatı icin yeterlidir seklinde bir karar verdi. Bu karara göre anayasal mülkiyet hakkı ihlal edildiğine hükmetti.

Bu karar bir umut ışığı doğurdu.

Yargıtay da bu karar doğrultusunda munzam zarar icin mutlaka alacaklinin somut olarak zarara uğradığının ispat edilmesi gerektiği kriterini kaldırmıştır.

Buna göre, sırf ekonomideki enflasyon ve buna bağlı doviz kurlarindaki faiz oranlarının temerrüt faizinden fazla olmasi halinde munzam zararın varlığı KARINE OLARAK kabul edilir demiştir.

Bu son karar sayesinde yargi kararlarında sadece enflasyona ve diğer belirgin ekonomik göstergelere dayalı olarak, munzam zarara ugratildigi KARINE OLARAK ispatlanmış kabul edilecek, alacaklinin munzam zarar talebine hukmedilecektir. 

Kararı umut ışığı olmasi adina tüm hukukçular ve bilgi sahibi olmak isteyen sade vatandaşlar adina, huzurunuza bırakıyorum. 

"Dairemizce uzun yıllar munzam zararın varlığını davacı alacaklının somut delillerle kanıtlamak zorunda olduğu kabul edilip uygulanmış olmakla birlikte, Anayasa Mahkemesi'nin bireysel başvuru sonucunda vermiş olduğu, 21.12.2017 gün ve 2014/2267 sayılı başvuru nolu kararına konu uyuşmazlıkta, başvurucunun mülkiyet hakkı kapsamındaki alacağının enflasyon karşısında önemli ölçüde değer kaybına uğratılarak ödendiği anlaşıldığından başvurucuya şahsi ve olağan dışı bir külfet yüklendiği, bu tesbite rağmen derece mahkemelerinin başvurucunun zarara uğradığını ayrıca ispatlaması gerektiği yönündeki katı yorumu nedeniyle somut olay bakımından kamu yararı ile başvurucunun mülkiyet hakkının korunması arasında kurulması gereken adil dengenin başvurucu aleyhine değerlendirilip mülkiyet hakkının ihlâl edildiğine ve yeniden yargılama yapılmasına karar verilmiş olması karşısında, hak ihlâline neden olmamak düşüncesiyle munzam zararın somut delillerle kanıtlanması gerektiği uygulamasından vazgeçilmiş, gelişen ekonomik koşullar, mülkiyet hakkı ile kamu yararı arasındaki adil dengenin korunması Anayasa Mahkemesinin ihlâl kararlarının bağlayıcılığı gözönünde tutularak enflasyon ve buna bağlı olarak döviz kurları, mevduat faizleri, devlet tahvilleri ve diğer yatırım araçlarının faiz oranları ile birlikte getirilerinin temerrüt faizden fazla olması halinde munzam zararın varlığının karine olarak kabul edilmesi gerektiği benimsenmiştir." Yargıtay 15. Hukuk Dairesi  2020/967 E.  ,  2021/859 K.

Sevgi ve saygılarımla.

Av. Tolga Serhat AKÇAÖZ